Rozproszone promienie zachodzącego słońca osuszały nasze mokre od deszczu twarze. Przed chwilą doświadczyliśmy nawałnicy, która tak szybko nas opuściła jak przyszła. Nie mokre ciuchy były jednak najgorsze. Jesteśmy w czarnej dupie – oznajmił ze stoickim spokojem Michał. W istocie miał sporo racji. Droga na Bakczysaraj, która zgodnie z przebiegiem na mapie miała nas doprowadzić do miasta, postanowiła pokazać nam środkowy palec i zakończyć bieg po środku niczego. Tabliczka z groźnym napisem „Sanitarnaja Zona”, szlaban i stojąca przy nim blaszana budka nie wróżyły nic dobrego. Wszelkie wątpliwości rozwiał cieć, który wyskoczył do nas z budki. Jego jedyną funkcją było chyba informowanie zbłądzonych podróżników o zakazie przejazdu na tym pustkowiu. Po kilku minutach sympatycznej rozmowy dowiedzieliśmy się, że możemy ominąć zamknięty obszar jakimiś ledwo wyjeżdżonymi szutrówkami przez góry. „Oo, tam po prawej!” – wskazał zamaszystym ruchem bliżej nieokreślony kierunek. – „Nie dalej jak 5 kilometrów i dojedziecie do asfaltu, a stamtąd już prosto do celu!”
Kierunek Bakczysaraj – na skróty, prowadząc rower przez góry
Jakby nie patrzeć, w dalszą drogę wyruszymy jutro. Teraz odbijamy od asfaltu, przekraczamy płytki bród i rozbijamy namiot na idealnie nadającej się do tego polance. Na naszej książkowej mapie Krymu niby dalsza droga jest (oznaczona jako cienka, przerywana linia). Niestety to nie były jeszcze czasy smartfonów i precyzyjnych nawigacji offline – taka informacja musi nam wystarczyć 🙂 Gdy już leżymy w śpiworach, obok namiotu z warkotem przejeżdża Zaporożec. Jeszcze długo słyszymy hałaśliwy silnik w oddali, świadczący o mozolnej wspinaczce pod górę. Skoro on dał radę to i nam się uda.
Mimo przeciwności losu warto było przejechać tą ślepą odnogą.
A to już następny dzień – wymuszony trekking przez góry z objuczonymi roweremi 🙂
fot. Michał Zaręba
Co zostało po dawnej stolicy Chanatu Krymskiego?
A cały ten wysiłek, by dotrzeć do miasteczka Bakczysaraj. Orientalna nazwa mimowolnie zatrzymuje wzrok na mapie na dłużej, jednak my nie trafiamy tu z przypadku. Bakczysaraj to historyczna stolica Chanatu Krymskiego, państwa zajmującego tereny basenu morza Azowskiego i większość półwyspu Krymskiego. Ciekawostka – od północy Chanat Krymski graniczył z Polską! Choć akurat ten fakt nie był związany z pojawieniem się Tatarów na polskiej ziemi (jeśli chcesz się dowiedzieć więcej na ten temat – kliknij tu 🙂 ).
W każdym razie państwo przestało istnieć w XVIII wieku, a 30-tysięczny Bakczysaraj otrzymał w spuściźnie niewielki muzułmański kompleks pałacowy wraz z najważniejszym na Krymie meczetem Chan – Dżami. W okolicy znajdziemy także wydrążony w skale Monastyr Uspeński z VIII wieku oraz kilka skalnych miast, obecnie nie zamieszkiwanych. Mimo zabytków takiej klasy, w skromnym miasteczku nie czuć już reprezentatywnego charakteru byłej stolicy tatarskiej potęgi. W mieszkalnej części miasta toczy się spokojne życie, na głównym placu, pod pomnikiem Lenina spotyka się młodzież. Po ulicach porusza się zabytkowa radziecka motoryzacja w aż przesadnej ilości. A pomyśleć, że w Bakczysaraju stało kiedyś 30 meczetów! Czasy radzieckie zrobiły swoje… choć z drugiej strony nie wyobrażam sobie codziennie kilkukrotnego, przejmującego wycia muezinów z tak wielu minaretów 😉
Nietypowa zabudowa wielorodzinna w tej części miasta przypomina o orientalnej historii.
Na końcu drogi dostępnej dla samochodów znajduje się parking. Można tu skosztować dań tatarskiej kuchni (która jest praktycznie tożsama z krymską) oraz przejechać się takim oto pojazdem, który dowozi leniwych turystów do położonych wyżej skalnych miast 😉
Monastyr Uspeński, czyli Zaśnięcia Matki Bożej. Do zwiedzania udostępniona jest tylko niewielka część całego klasztornego kompleksu, który funkcjonuje do dzisiaj. Do wewnątrz wchodzimy tylko w długich spodniach. Inaczej będziemy mieli do czynienia z postawnym popem, którym siedzi przed wejściem na krzesełku i bez ogródek zawraca niestosujących się do regulaminu 😉
Czufut-Kale – skalna twierdza
Trudno dostępne tereny i skalne płaskowyże sprzyjały powstawaniu osad na szczytach stołowych wzgórz. W okolicy znajduje się kilka skalnych miast – najpopularniejsze jest Czufut-Kale, którego powstanie szacuje się na VI wiek. W litych skałach wydrążono kilkadziesiąt pomieszczeń, na szczycie zbudowano świątynię i zagrody dla bydła. Z każdej strony osadę otaczają urwiska, dochodzące do 30 metrów. Od XV wieku, po utworzeniu Chanatu Krymskiego, właśnie tutaj znajdowała się stolica państwa. Choć dość szybko funkcję tą przejął oddalony o 3 kilometry Bakczysaraj, skalne miasto było zamieszkałe do początków XIX wieku. Będąc na rowerach niestety nie byliśmy w stanie odwiedzić wszystkich skalnych osad rozsianych po tutejszych wzgórzach, które zapowiadały się równie obiecująco jak Czufut-Kale.
W drodze do atrakcji spotykamy sympatyczną parkę Polaków, którzy przylecieli do Symferopola samolotem i robią sobie codzienne wypady po dalszej okolicy. Wymieniamy uwagi odnośnie odwiedzonych miejsc i wypijamy wspólnie piekielnie gorące piwo „Krym” 😉
Tuż przed wejściem do skalnego miasta. Zwraca uwagę ulokowanie budynków na szczycie pionowego płaskowyżu, co zapewniało naturalną barierę dla najeźdźcy.
Główny trakt przez serce kompleksu.
Chcielibyście mieć taki widok z okna? 🙂
Bakczysaraj – krymskie miasto inne niż wszystkie
Z pewnością Bakczysaraj to jedno z bardziej popularnych miejsc na Krymie – nie będziecie oryginalni przyjeżdżając tu. Aczkolwiek nie należy się tym zbytnio przejmować – turystów nie ma tylu, co pod wieżą Eiffela w Paryżu, a okolica zasługuje na penetrację. Co nietypowe, w starej części miasta praktycznie nie znajdziemy pamiątek radzieckiej historii – być może władze miasta starają się, aby zachować pierwotny klimat tego miejsca. Dzięki temu podchodząc w kierunku skalnego miasta po betonowym trotuarze możemy bez skrępowania kontemplować burzliwą historię tego regionu i przenieść się w wyobraźni kilka wieków wstecz.
Zobacz także:
